Stanisław Ożóg

Nie katalogowane usterki nadruków drugiego wydania prowizorycznego tzw. lubelskiego.

Po zakończeniu pierwszej wojny światowej w latach 1918-1919 nie było jeszcze przygotowanych projektów polskich znaczków pocztowych. W związku z tym, postanowiono by do czasu zaopatrzenia Poczty Polskiej w rodzime znaczki pocztowe używać walorów byłych okupantów. 

Zdzisław Mąka 

Kolory znaczków polskich z lat 1944 - 1946

Działalność badawcza zaawansowanych filatelistów skutkuje rozszerzaniem się zakresu nazewnictwa odmian kolorów polskich znaczków. Wystarczy sięgnąć do ostatniego „Katalogu polskich znaków pocztowych (i z Polską związanych). Tom I. 2023 FISCHER” i znaleźć podane tam nazwy odmian kolorów dla znaczka z Trauguttem (nr kat. 347). Przeczytać występujące tam nazwy każdy potrafi, ale wyobrazić sobie wygląd przywołanych kolorów (np. „…, ciemnobrązoworóżową, jasnobrązowaworóżową …”) to już sztuka, której zdecydowana większość filatelistów nie jest w stanie sprostać. 

Taki nietypowy zapis daty widnieje na datowniku KALISZ umieszczonym na przesyłce listowej obrotu wewnętrznego – liście miejscowym (ryc. 1) opłaconym dwoma 20-groszowymi znaczkami emisji „Statki polskie” z 1956 roku (nr kat. 817). Jest to opłata za taki rodzaj przesyłki (wagi do 20 g) zgodna z taryfą obowiązującą od 4.01.1953 do 31.12.1963 roku.

W lipcowym numerze „Filatelisty” z 2002 roku Jerzy Tokar naszkicował historię jednego z prowizorycznych wydań okresu odradzania się państwa polskiego – stosowanego w Tomaszowie Mazowieckim [1]. Pozwolimy sobie w tym miejscu przypomnieć główne tezy artykułu zmarłego śp. eksperta PZF, znakomitego znawcy historii poczty.

Pierwsza informacja o nieznanym tzw. „połamanym” datowniku pokładowym z M/S „Piłsudski” została zamieszczona przez autora niniejszego artykułu w „Filateliście” nr 16 z 1985 roku na stronicach 381 – 382. Informacja ta była spowodowana zobaczeniem rok wcześniej na wystawie filatelistycznej w eksponacie nieżyjącego już dzisiaj Antoniego Ratajczaka ze Szczecina „połamanego stempla” z M/S Piłsudski.

12 października 1920 r. z odzyskanego Wilna i Ziemi Wileńskiej powstało ze względu na ówczesną sytuację międzynarodową Polski odrębne państwo pod nazwą „Litwa Środkowa”. Terytorium nowoutworzonej Litwy Środkowej ze stolicą w Wilnie obejmowało powiaty: wileński, trocki, oszmiański i święciański  liczące 13 500 km² z ludnością około 500 000 mieszkańców. Administrację w Litwie Środkowej objęła Tymczasowa Komisja Rządząca złożona głównie z przedstawicieli miejscowego społeczeństwa, która rozpoczęła organizowanie życia kraju.

W połowie 1945 roku na terenach byłej Trzeciej Rzeszy według rożnych szacunków znajdowało się od 1,5 do 2 mln Polaków, w tym około 100 tysięcy osób do osiemnastego roku życia. W 1945 roku liczba polskich obozów dla uchodźców wynosiła ponad tysiąc. W 1947 było ich 344: w strefie amerykańskiej 95, brytyjskiej 203 i 46 w strefie francuskiej. 

Poczta Polska wprowadziła do obiegu pierwsze znaczki personalizowane w 2005r. z przywieszkami do personalizacji nr kat. 4020. [1] Później poczta proponowała kolejne wzory z określonymi cyfrowo nominałami. Natomiast od 2010 r.
wprowadzono również znaczki nr 4349 z nominałem literowym „A” jako znak stałej opłaty za przesłanie kartki, albo listu krajowego o wadze do 350 gramów. 

Podczas II wojny światowej na polskich statkach i okrętach przebywających w Wielkiej Brytanii Poczty Polska wznowiła z dniem 15.12. 1941 roku swą działalność. Działalność Poczty Polskiej zabezpieczały 4 wydania znaczkowe. Do ich kasowania stosowano prostokątne kasowniki z napisem Polska Marynarka Wojenna i wizerunkiem okrętu oraz Polska Marynarka Handlowa z wizerunkiem statku. Stemple występowały w dwóch typach z przestawną datą i numerem agencji (stemple metalowe) oraz gumowe z nieprzestawnym numerem agencji.