Kryptoznaczek, czyli co?

Poczta Polska (PP) wystartowała w październiku 2022 r. z projektem emisji pierwszego w Polsce Kryptoznaczka (KZ) „Polska w kosmosie”. Projekt zakładał emisję czterech tradycyjnych znaczków z tokenem NFT (Kategoria 1-4) oraz tokena NFT (Kategoria 5). Walory trafiły do sprzedaży 7 lutego 2023 r. i są dostępne do kupienia na stronie projektu, w internetowym sklepie filatelistycznym PP oraz wybranych placówkach pocztowych. Token NFT (Kategoria 5) jest dostępny do kupienia tylko na stronie projektu.

Jerzy Romanowicz

Największy znaczek pocztowy na świecie

Czy słyszałeś kiedyś określenie „wielkość znaczka pocztowego”?

Wielkością i proporcją wymiarów (wymiary i ich stosunki przyjęte są umownie) odróżnia się znaczki normalnoformatowe, w tym małoformatowe, średnioformatowe i wielkoformatowe, znaczki nadformatowe dzielą się na szerokoformatowe i wysokoformatowe.

W rzeczywistości znaczki mogą być bardzo małe lub zaskakująco duże. Było wiele znaczków większych niż zwykle.

Zdzisław Mąka 

Kolory znaczków polskich z lat 1944 - 1946

Działalność badawcza zaawansowanych filatelistów skutkuje rozszerzaniem się zakresu nazewnictwa odmian kolorów polskich znaczków. Wystarczy sięgnąć do ostatniego „Katalogu polskich znaków pocztowych (i z Polską związanych). Tom I. 2023 FISCHER” i znaleźć podane tam nazwy odmian kolorów dla znaczka z Trauguttem (nr kat. 347). Przeczytać występujące tam nazwy każdy potrafi, ale wyobrazić sobie wygląd przywołanych kolorów (np. „…, ciemnobrązoworóżową, jasnobrązowaworóżową …”) to już sztuka, której zdecydowana większość filatelistów nie jest w stanie sprostać. 

Aktualne piśmiennictwo filatelistyczne w naszym kraju zmaga się z poważną słabością – braku wnikliwych redakcji, które w merytorycznie kompetentny sposób dokonywałyby korekty przesłanych do publikacji tekstów. W niektórych publikacjach autorzy puszczają wodze fantazji, dokonują nieuprawnionych skojarzeń i wyciągają pochopne lub nawet mylące wnioski. Niedopowiedzenia i półprawdy stanowią poważny problem dla każdej wymiany informacji. Co najgorsze, inni autorzy powołują się później lub cytują takie publikacje. Tak rodzi się czasami „alternatywna wiedza filatelistyczna”. Poszkodowanym staje się wtedy czytelnik.

Taki nietypowy zapis daty widnieje na datowniku KALISZ umieszczonym na przesyłce listowej obrotu wewnętrznego – liście miejscowym (ryc. 1) opłaconym dwoma 20-groszowymi znaczkami emisji „Statki polskie” z 1956 roku (nr kat. 817). Jest to opłata za taki rodzaj przesyłki (wagi do 20 g) zgodna z taryfą obowiązującą od 4.01.1953 do 31.12.1963 roku.

Organizatorzy wystaw filatelistycznych dla uatrakcyjnienia i udokumentowania imprezy wydają przeważnie wystawowe katalogi, palmaresy, afisze i zaproszenia czy dyplomy. Nietypową inwencją wykazali się organizatorzy III Międzynarodowej Wystawy Filatelistycznej Polsko-Słowackiej „Chorzów 2001” przygotowując dla najmłodszych zwiedzających dwudzistopięciokartową talię do dziecięcej gry „Piotruś”.

W lipcowym numerze „Filatelisty” z 2002 roku Jerzy Tokar naszkicował historię jednego z prowizorycznych wydań okresu odradzania się państwa polskiego – stosowanego w Tomaszowie Mazowieckim [1]. Pozwolimy sobie w tym miejscu przypomnieć główne tezy artykułu zmarłego śp. eksperta PZF, znakomitego znawcy historii poczty.

W obecnych czasach, powszechność elektronicznych środków komunikacji sprawia, że zwyczaj przesyłania sobie życzeń, na kartach pocztowych coraz bardziej odchodzi do lamusa. Porozumiewanie się przy pomocy sms-ów i komunikatorów internetowych zyskało na tyle społeczne przyzwolenie i akceptację, że stało się również najpowszechniejszą formą wyrażania uczuć i pamięci o bliskich. Czy jednak sms-a lub internetową wiadomość można postawić na półce lub przechować przez dziesięciolecia, aby po czasie przypominał nam o znanych nam osobach?

Boże Narodzenie to najradośniejsze i najbardziej rodzinne ze świąt chrześcijańskich.
Tradycyjna wigilia przy jednym stole, dzielenie się opłatkiem i uczestnictwo w pasterce pozostawia niezapomniane przeżycia. Choinka pachnąca lasem wprowadza nas w świąteczny klimat.
I nie jest ważne czy sięga do sufitu, czy wygląda jak kwiatek w doniczce.
Musi być żywa, zielona - ozdobiona z pomysłem.

Po odzyskaniu niepodległości w listopadzie 1918 r. na terytorium II Rzeczypospolitej były początkowo w obiegu marka niemiecka, korona austriacka i marka polska (waluta Królestwa Polskiego). Polska droga do wprowadzenia „złotego” była długa a towarzyszyły jej różne etapy w życiu politycznym (upadki rządów, wojna polsko-bolszewicka) i ekonomicznym kraju (wycofywanie z obiegu koron austriackich, marek niemieckich, inflacja).

W 1922 roku polscy przedsiębiorcy nie ustawali w staraniach powołania krajowego towarzystwa lotniczego. W czerwcu 1922 roku przedstawiciele firm naftowych „POLNAFT” (M. Mosiewicz – dyrektor spółki w Gdańsku) oraz „FANTO” (dyrektor Ignacy Wygard, dr Bronisław Dunin-Rzuchowski, baron Unrug) postanowili utworzyć przedsiębiorstwo, którego zadaniem było zorganizowanie linii lotniczej Gdańsk – Warszawa – Lwów – Borysław.

Poczta polowa obsługująca jednostki bojowe armii słowackie biorące udział u boku niemieckiego Wehrmachtu czerpała z doświadczeń nabytych podczas kampanii przeciwko Polsce we wrześniu 1939 roku.

Pierwsza informacja o nieznanym tzw. „połamanym” datowniku pokładowym z M/S „Piłsudski” została zamieszczona przez autora niniejszego artykułu w „Filateliście” nr 16 z 1985 roku na stronicach 381 – 382. Informacja ta była spowodowana zobaczeniem rok wcześniej na wystawie filatelistycznej w eksponacie nieżyjącego już dzisiaj Antoniego Ratajczaka ze Szczecina „połamanego stempla” z M/S Piłsudski.

Wisława Szymborska, właśc. Maria Wisława Anna Szymborska-Włodek, urodziła się 2. lipca 1923 r. w Kórniku k. Poznania. Była córką Wincentego (1870-1936), prawicowego polityka, współtwórcy i byłego wiceprezydenta Rzeczypospolitej Zakopiańskiej (13.10. – 16.11.1918 r.)
oraz zarządcy dóbr hrabiego Władysława Zamoyskiego.

12 października 1920 r. z odzyskanego Wilna i Ziemi Wileńskiej powstało ze względu na ówczesną sytuację międzynarodową Polski odrębne państwo pod nazwą „Litwa Środkowa”. Terytorium nowoutworzonej Litwy Środkowej ze stolicą w Wilnie obejmowało powiaty: wileński, trocki, oszmiański i święciański  liczące 13 500 km² z ludnością około 500 000 mieszkańców. Administrację w Litwie Środkowej objęła Tymczasowa Komisja Rządząca złożona głównie z przedstawicieli miejscowego społeczeństwa, która rozpoczęła organizowanie życia kraju.

W połowie 1945 roku na terenach byłej Trzeciej Rzeszy według rożnych szacunków znajdowało się od 1,5 do 2 mln Polaków, w tym około 100 tysięcy osób do osiemnastego roku życia. W 1945 roku liczba polskich obozów dla uchodźców wynosiła ponad tysiąc. W 1947 było ich 344: w strefie amerykańskiej 95, brytyjskiej 203 i 46 w strefie francuskiej. 

Poczta Polska wprowadziła do obiegu pierwsze znaczki personalizowane w 2005r. z przywieszkami do personalizacji nr kat. 4020. [1] Później poczta proponowała kolejne wzory z określonymi cyfrowo nominałami. Natomiast od 2010 r.
wprowadzono również znaczki nr 4349 z nominałem literowym „A” jako znak stałej opłaty za przesłanie kartki, albo listu krajowego o wadze do 350 gramów. 

Niniejszy tekst jest kontynuacją artykułu Pana Jerzego Zimnickiego „Zamek malborski na znakach opłaty pocztowej” a posiadających w znaku graficznym rysunek zamku malborskiego bądź zawierających to określenie słowne. Pierwsze oznaczenie pobrania porta za pomocą datownika pocztowego (frankatura mechaniczna) na przesyłce pojawiło się w obszarze Regencji Gdańsko-Kwidzyńskiej w Królestwie Prus w styczniu 1867 roku (Gdańsk/Danzig, Kwidzyn/Marienwerder, Elbląg/Elbing, Grudziądz/Graudenz).

Setna rocznica odzyskanie niepodległości przez Polaków w 1918 roku zainspirowała wielu filatelistów do badań i publikacji z różnych dziedzin filatelistyki dotyczące tego prowizorycznego okresu przejściowego. Powstało wiele cennych opracowań oraz wygrzebano w uśpionych zbiorach oraz w archiwach wiele ciekawego materiału filatelistycznego, czasami będącego wręcz odkryciami wielu rarytasów po stu latach. To wartościowy okres aktywności filatelistów.

Podczas II wojny światowej na polskich statkach i okrętach przebywających w Wielkiej Brytanii Poczty Polska wznowiła z dniem 15.12. 1941 roku swą działalność. Działalność Poczty Polskiej zabezpieczały 4 wydania znaczkowe. Do ich kasowania stosowano prostokątne kasowniki z napisem Polska Marynarka Wojenna i wizerunkiem okrętu oraz Polska Marynarka Handlowa z wizerunkiem statku. Stemple występowały w dwóch typach z przestawną datą i numerem agencji (stemple metalowe) oraz gumowe z nieprzestawnym numerem agencji.